उन्हाळी भाजीपाला पिकांची लागवड: उत्पादन वाढवा आणि नफा मिळवा
Meta Description: उन्हाळ्यात लागवड करता येणाऱ्या भाजीपाला पिकांची माहिती, लागवडीची पद्धत, हवामान, सिंचन आणि उत्पादन वाढवण्याचे उपाय जाणून घ्या.
---
प्रमुख उन्हाळी भाजीपाला पिके
उन्हाळ्यात लागवड करता येणाऱ्या काही महत्त्वाच्या भाजीपाला पिकांमध्ये खालील पिकांचा समावेश होतो:
भेंडी (Ladies Finger)
गिलकी / दोडका (Ridge Gourd)
कारले (Bitter Gourd)
काकडी (Cucumber)
टोमॅटो (Tomato)
मिरची (Chili)
वांगी (Brinjal)
---
हवामान आणि मातीची गरज
उन्हाळी पिकांसाठी मध्यम तापमान (३०°C ते ४०°C) आवश्यक असते. वालवंट किंवा फार गरम हवामानात ही पिके नीट वाढत नाहीत.
माती निवडताना हलकी ते मध्यम काळी किंवा पोयट्याची माती उत्तम असते. मातीचा निचरा चांगला होणे आवश्यक आहे.
---
बीज निवड आणि पूर्वतयारी
चांगल्या प्रतीचे रोगमुक्त बियाणे निवडणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. बीज प्रक्रिया करताना ट्रायकोडर्मा किंवा बाविस्टीनचा वापर करावा.
पूर्वमशागत करताना २-३ वेळा नांगरणी करावी व शेवटी खत मिसळून जमीन सपाट करावी.
---
सिंचन व्यवस्थापन
उन्हाळ्यात पाण्याचा ताण टाळण्यासाठी ठिबक सिंचन (Drip Irrigation) अत्यंत फायदेशीर ठरतो. यामुळे पाणी वाचते आणि उत्पादनात वाढ होते.
सिंचनाचे वेळापत्रक खालीलप्रमाणे ठेवावे:
बी रुजण्याच्या काळात दररोज हलकं सिंचन
नंतर ३-४ दिवसांवर मध्यम सिंचन
---
सेंद्रिय खतांचा वापर
उन्हाळी पिकांसाठी शेणखत, कंपोस्ट, आणि गांडूळ खताचा वापर केल्यास मातीची सुपीकता टिकून राहते व उत्पादन वाढते.
कीड व रोग व्यवस्थापन
उन्हाळ्यात भाजीपाला पिकांवर रसशोषक कीड, फुलकिडी, आणि मावा यांचा प्रादुर्भाव होतो. यासाठी जैविक उपायांचा वापर करावा:
निंबोळी अर्क (Neem Extract)
ट्रॅप पद्धती (yellow sticky traps)
ट्रायकोग्रामा परजीवी कीटक
---
काढणी आणि विक्री
भाजीपाला काढणीस वेळेवर सुरुवात केल्यास उत्पादनाची गुणवत्ता टिकते. स्थानिक बाजारपेठ आणि थेट ग्राहकांना विक्री केल्यास चांगला नफा मिळतो.
---
उन्हाळी भाजीपाला लागवड ही एक फायदेशीर शेती संधी आहे. योग्य पद्धती, जैविक शेतीचे तत्त्व आणि शाश्वत सिंचन प्रणाली वापरून कमी खर्चात अधिक नफा मिळवता येतो.
तुमच्याही शेतात उन्हाळी भाजीपाला पिकांची लागवड करून शाश्वत नफा मिळवा. अधिक माहितीसाठी
खाली कमेंट करा किंवा संपर्क साधा!